Volgens versjes van de Amsterdammer P.C. Hooft kon kort na 1600 zijn stad roem ontlenen aan het huis en aan de fontein van signor Luz. Hij was evenwel de enige die dat zag. Sion Luz is een veelbesproken figuur maar aan zijn huis, met een galerij en met maar liefst een fontein, werd de afgelopen vier eeuwen voorbijgegaan.
Toch moet het een heel indrukwekkend huis zijn geweest en fonteinen waren er rond de eeuwwisseling in Holland nog niet te vinden. Hoe zag dat huis eruit en had Hooft soms de allereerste fontein van Amsterdam op het oog? Die vragen heeft niemand zich ooit gesteld, maar worden nu beantwoord door zogeheten kwijtscheldingsregisters te combineren met zes- en zeventiende-eeuwse kaarten, met tekeningen en prenten, en met een opmeting uit 1646/1647 van een huizencomplex dat eerder voor het chique Oudezijds Herenlogement werd gehouden.
Hooft had tijdens zijn grand tour allerlei fonteinen gezien, maar wist niet wat hij zag toen hij in zijn eigen stad bij Luz een ‘fontein’ aantrof. Welke fonteinen was Hooft kort tevoren in Frankrijk, Italië en Duitsland tegengekomen en wat weten wij over West-Europese fonteinen of die in Amsterdam in Hoofts eeuw?
En wat had de burgemeesterszoon Hooft eigenlijk bij Sion Luz te zoeken? Deze Luz was weliswaar kunstverzamelaar, was bovendien als koopman actief en onderhield goede contacten met Maurits en met Maria Stuart, maar bovenal was hij de officiële lommerdhouder van Amsterdam. Hooft kwam vast niet bij Luz over de vloer om iets te belenen, maar het huis dat hij bezong blijkt wel degelijk de bank van lening.
Gerrold van der Stroom, P.C. Hooft en de ongeziene, eerste ‘fontein’ van Amsterdam. Door Hooft bezongen huis, fontein en galerij van Sion Lus (Luz) eindelijk in beeld. (Amsterdam: Stichting Neerlandsiek VU & Münster: Nodus Publikationen 2017). 128 blz., 27 ills. in zwart-wit en kleur, € 19,50 excl. verzendkosten.
Stichting Neerlandistiek VU, Amsterdam ISBN/EAN 978-90-8880-035-1
Nodus Publikationen, Münster ISBN/EAN 978-3-89323-776-0
Bestellen via info@jnoordegraaf.nl of via Nodus Publikationen, Postfach 5725, D-48031 Münster (http://elverdissen.dyndns.org/~nodus/)
Werkgroep Zeventiende Eeuw 